کارگاه "عکاس خیابان تجسم" از سلسله کارگاه‌های چهارگانه‌ی "فضا و تجسم عکاسانه"، در روز چهارشنبه 10.8.1396 رأس ساعت 16 شروع و رأس ساعت 20 به پایان رسید و در انتها از حاضرینمحترم پذیرایی مختصری صورت گرفت.

کارگاه در ابتدا با بحث و تبادل نظر پیرامون مباحث مطرح شده شروع و در ادامه با انجام تمرین‌های عملی، اهداف کارگاه به پیش رفت. در پایان با نمایش عکس‌های تمرینی افراد، به تجزیه و تحلیل آن‌ها پرداخته شد.

 

جلسه با بحث درباره‌ی محتوای درج شده بر روی فراخوان کارگاه شروع شد. در این مقدمه هر یک از افراد درباره‌ی تصور ایجاد شده از چگونگی برگزاری این کارگاه در هنگام مطالعه‌ی متن فراخوان و توقعات خود از کارگاهی با این عنوان صحبت کردند.

به کمک این مقدمه مروری بر مبانی نظری عکاسی در خیابان صورت گرفت. افراد به کمک هم با تفکیک و تشریح سه مفهوم "عکاسی در شهر"، "عکاسی از شهر" و "عکاسی برای شهر" و همچنین اشاره به تفاوت "ثبت سند" و "ثبت تصویر" و "شهر همچون بستر وقایع" و "شهر همچون موضوع زیبایی‌شناسی"، با مقایسه‌ی عکس‌هایی متفاوت از عکاسانی مطرح در تاریخ عکاسی سعی به برقرای ارتباط با مفهومی به نام شهر کرده و تلاش نمودند تا مواجهه‌های ممکن با این پدیده را کشف کنند.

ایشان با بحث بر سر این که آیا می‌توان شهر را همچون یک منظره انگاشت یا نه،و با بهره‌گیری از نظر رابرت ادمز در مقاله‌ی "حقیقت و منظره" در باره‌ی منظره، به سه نوع روایت ممکن واقعیتدر عکسی از منظره‌ی شهری (جغرافیایی، اتوبیگرافیک و استعاری) اشاره کرده و با به چالش کشیدن مرزهای آن،برخوردهای ممکن با شهر را مورد ارزیابی قرار دادند. در ادامه با قرائت قطعه‌ی کوتاهی از مقاله‌ی "شهر در عکاسی" گراهام کلارک که در آن به مقایسه‌ی عکس شهری تالبوت با مارویل و آتژه پرداخته بود به تأمل درباره‌ی این پرسش پرداختند که به راستی به عنوان یک عکاس باید در برابر یک صحنه‌ی شهری چه واکنشی از خود نشان داد؟ و در ادامه با نظر به شهری که خود در آن زیست می‌کنند، به بحث در این باره پرداختند که از منظر آن‌ها تهران را چگونه برخوردی باید؟

 

در بخش دوم کارگاه، بیانیه‌ی کارگاه توسط برگزار کننده (آقای حبیب سروش) قرائت شده و هدف این جلسه و رویکرد نظری به آن در نسبت با پژوهش اصلیکه طی چهار جلسه‌ی کارگاهی با دوستان در میان گذاشته خواهد شد روشن گردید.

در این بیانیه ضمن توضیحاتی در مورد چیستی این پژوهش و چگونگی پیشبرد آن، به سوالات اصلی این جلسه اشاره و روند پاسخ‌گویی تشریح گردید.

در این بیانیه با اشاره به مطالعات گوناگون برای فهم شهر همچون یک واقعیت محض فیزیکی به توضیح پرسش این پژوهش از منظری پدیدارشناسانه پرداخته شد که چگونه می‌توان شهر را به مثابه یک نهاد اجتماعی در نسبت با رسانه‌ی عکاسی تبیین کرد؟ این که شهر از این منظر چه معناهایی دارد و چگونه می‌توان آن را نشان داد؟ در این بیانیه با محور قرار دادن خیابان- به عنوان نمادی از شهر- به تشریح آن پرداخته و تجربه‌ی خیابان همچون تجربه‌ای از فضا در نسبت با تجسم عکاسانه مورد سنجش قرار گرفت.

همچنین با در نظر گرفتن سه گروه روابط در هر صحنه (انسان‌ها با یکدیگر، انسان‌ها با اشیا، اشیا با یکدیگر) به گردهم‌آیی آن‌ها در مکان/زمانِ روابط و معانی،اشاره،و نظر به آن‌‌ها همچون یک عکاس واکاوی گردید.

 

در بخش سوم، از شرکت‌کنندگان درخواست شد که پس مدت زمان تعیین شده در محلی در خیابان گردهم آیند و در این فاصله تمرین مربوط به این بخش را انجام دهند.

در بخش چهارم، پس از جمع شدن افراد در محل تعیین شده، در سه مرحله و نُه عنوان کار، به انجام تمرین‌های عملی در ارتباط با اهداف کارگاه پرداخته شد.

سپس به ساختمان تشکیل جلسه بازگشته و با نمایش عکس‌های تمرینی به بحث و تبادل نظر پیرامون آن‌ها پرداخته و به آنچه در این کارگاه مطرح شده بود نظری دوباره افکنده شد.